Była Pola Negri i nie było Jerzego Hoffmana – pierwszego laureata Nagrody Filmowej Bydgoszczy
W dniach 5-9 października 2022 roku sala widowiskowa Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy stanie się miejscem rozgrywania drugiej edycji OLD FILM FESTIVAL — przeglądu kinematografii z pierwszej połowy XX wieku: niemego, udźwiękowionego i dźwiękowego. Będą autorskie pokazy filmów dokumentalnych i sportowych, ukraińskich dzieł Wertowa i Dowżenki, czy prekursorskich animacji Władysława Starewicza. Odbędą się specjalne pokazy filmów historycznych.
Dzisiaj, podczas wieczoru inauguracyjnego, nie zabrakło akcentów bydgoskich. Widzowie zobaczyli m.in. Bydgoszcz na filmach sprzed lat - podczas pokazu kronik archiwalnych. Wręczony został Medal Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz festiwalowa Nagroda Filmowa Bydgoszczy , której pierwszym laureatem jest Jerzy Hoffman. Niestety – również jego „dopadł” covid i zatrzymał w samoizolacji na Mazurach. Ale po kolei… Najpierw zza scenicznej kotary wyłoniła się Pola Negri. Powiedziała, że w drodze do Berlina zatrzymała się w Bydgoszczy, gdzie przy ul. Zamoyskiego mieszka jej matka. Pola rozmarzyła się na myśl o spotkaniu z Rudolfem Valentino, które czeka ją za kilka dni. I w tym rozmarzeniu zaśpiewała kilka romantycznych piosenek, po czym znikneła za kotarą…
Jej miejsce zajął Józef Herold, bydgoski scenarzysta, producent filmowy i założyciel bydgoskiej i toruńskiej redakcji "Gazety Wyborczej", który najpierw zainteresował się starymi filmami i zgromadził ich całe mnóstwo, a później wymyślił Old Film Festival. Powiedział krótko: „Old Film Festival Bydgoszcz’22 ogłaszam za otwaty”. Gdy informował o mającej się odbyć za chwilę ceremonii wręczenia Jerzemu Hoffmanowi pierwszej w historii Festiwalu Nagrody Filmowej Bydgoszczy – ze smutkiem zakomunikował, że laureat leży w łóżku osłabiony przez covid, ale udało mu się nagrać filmowe przesłanie do widzów Festiwalu.
Mówił więc Hoffman z ekranu, że bardzo żałuje, iż nie może przyjechać do Bydgoszczy – miasta, które odegrało w jego życiu szczególną rolę: uczył się w dzisiejszym I Liceum Ogólnokształcącym, które wtedy, jeszcze przez jakiś czas, było szpitalem wojskowym. W Bydgoszczy spędził najpiękniejsze, bo młode, choć niezwykle trudne powojenne lata. Tu chodząc na filmy do bydgoskich kin Bałtyk, Polonia, Pomorzanin – złapał bakcyla filmu, który zdecydował o wyborze zawodu. Podzielił się wiarą, że Old Film Festival zajmie doczesne miejsce na mapie życia kulturalnego Bydgoszczy, kraju, a może i nie tylko. Bo przecież - jak mówł - na starym kinie uczymy się miłości do filmu.
Reżyser nie zapomniał o hojności jaką obdarzyła go Bydgoszcz: Honorowe Obywatelstwo, podpis w Bydgoskiej Alei Autografów przy ul. Długiej, patronat sali humanistycznej w swoim ukochanym liceum, a teraz pierwsza festiwalowa Nagroda Filmowa Bydgoszczy, która będzie szczególnie mu droga i Medal Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Czego mogę Wam życzyć? – zapytał retorycznie. Organizatorom Festiwalu – rozwoju, powodzenia i cytując Podbipiętę-Wiktora Zborowskiego mówił: Nie życzę Wam zdrowia, bo na Titanicu wszyscy byli zdrowi, nie życzę Wam pieniędzy, bo na Titanicu byli ludzie bogaci, ale życzę Wam… farta – organizatorom i uczestnikom Fetiwalu oraz mojej ukochanej Bydgoszczy.
Obie przyznane Jerzemy Hoffmanowi nagrody odebrał jego przyjaciel Lech Adamowski, a Jerzy Sawka, dyrektor wyścigów konnych we Wrocławiu, były naczelny „Gazety Wyborczej” we Wrocławiu i Szczecinie - opowiedział historię konia, „ukradzionego” mu przez Hoffmana, by ten stał się koniem Bohuna, czego nie żałuje, gdyż dzięki temu został sławny, zagrał w wielu filmach, obejrzało go ponad siedem milionów ludzi, a odkupiony po latach pozwolił sporo zarobić. Na pamiątkę tego niezwykłego rumaka - Sawka ofiarował Hoffmanowi laserowy portret konia, zaklęty w sześcianie z pleksy.
O swoich związkach z Jerzym Hoffmanem opowiadał jego przyjaciel Lech Adamowski. A później widzowie przenieśli się w czasy powojennej Bydgoszczy, aż po lata pięćdziesiąte minionego wieku – za sprawą pokazu „Bydgoszcz w kronikach filmowych”.
Inny film – dokument zrealizowany przez Jóżefa Herolda - przybliżył widzom postać Zdzisława Prussa – bydgoskiego poety, który osobiście zaprezentował kilka swoich wierszy z tomiku poezji zatytułowanego „Wspólny mianownik”, będącego swoistym rozrachunkiem z osiemdziesięcioletnim życiem…
PROGRAM RAMOWY FESTIWALU 5.10.2022 (środa) Dzień Bydgoski 19.00 Inaguracja festiwal Pola Negri na dobry wieczór — koncert inauguracyjny Nagroda Filmowa Bydgoszczy dla Jerzego Hoffmana Bydgoszcz na filmach sprzed lat — pokaz kronik archiwalnych "Zdzisław Pruss - poeta" (2022, reż. Józef Herold) film dokumentalny i spotkanie, prowadzenie: Michał Tabaczyński 6.10.2022 (czwartek) Dzień Dokumentów 16.00 Jerzy Hoffman i Edward Skórzewski - filmy dokumentalne z lat 50. 18.00 „Ojczyzna futbolu - Anglia” - seans autorski dra Dominika Wierskiego 19.30 "Człowiek z kamerą filmową" (1929, reż. Dziga wertow) - film niemy z muzyką Michaela Nymana 7.10.2022 (piątek) Dzień Ukraiński 17.30 "Multiagitpop" (30') - awangardowe kreskówki propagandowe z lat 20. XX wieku "Jagórki miłości" (1926, reż. O. Dowżenko) - komedia krótkometrażowa 18.30 Wczesna kinematografia Ukrainy - spotkanie i dyskusja 20.00 "Zwenigora" (1928, reż. Oleksandr Dowżenko) - film niemy z muzyką polsko-ukraińskiego FUTUREthno band 8.10.2022 (sobota) Starewicz i Negri 12.00 "Bajki de La Fontaine'a" (1932, reż. Władysław Starewicz) 13.30 W bardzo starym kinie - pokaz projektora z 1914 r. 16.00 Pola odbrązowiona - spotkanie poświęcone aktorce 18.00 - "W kinie życie jest snem. Pola Negri - życie gwiazdy" (2006, reż. Mariusz Kotowski) film dokumentalny 20.00 "Dzika kotka" (1921, reż. Ernst Lubitsch) - Pokaz z muzyką na żywo w wykonaniu Alexandry Kędry 9.10.2022 (niedziela) Aneks - pokazy specjalne 12.00 "Potop Redivivus" (2014, reż. Jerzy Hoffman) 16.00 "Margrete - Królowa Północy" (2021. reż. Charlotte Sieling) Pokaz specjalny międzynarodowej produkcji historycznej.
18.30 "Odwet" (1982, reż. Tomasz Zygadło) Pokaz specjalny po Festiwalu Polskich Filmów.
Wstęp na wszystkie wydarzenia bezpłatny , obowiązują wejściówki do pobrania na stronie www.
Tekst i zdjęcia: Stanisław Gazda